اکسل ماشین یک میله فولادی مرکزی است که یک جفت چرخ را به هم متصل میکند. نقش اصلی اکسل دریافت گشتاور از گیربکس و انتقال آن به چرخها است.
برای کسانی که با ماشین (مقاله ماشین چیست؟ ) آشنایی دارید، حتما باید با اجزای اکسل ماشین آشنا باشید.
این یکی از اجزای پیشرانه خودرو است.
در دنیای خودرو، این قطعه به عنوان دیفرانسیل نیز شناخته میشود که محل دقیق اکسل عقب، جلو، دیفرانسیل و… را در مقاله اجزای ماشین یا خودرو با عکس توضیح دادیم که میتوانید با کلیک روی عنوان آن را مطالعه کنید.
برای اینکه یک ماشین کار کند، اجزای بسیار پیچیدهای لازم است. یکی از آنها که بسیار مهم است، این محور یا اکسل است.
آیا میدانید اکسل خودرو چیست، چه وظیفهای دارد و چگونه کار میکند؟ اگر میخواهید بدانید، این مقاله را حتما تا انتها بخوانید.
مقاله های قبلی مرتبط به خودرو که شاید دوست داشته باشید نیز می توانید با کلیک وی عناوین زیر آن ها را مطالعه کنید.
باتری خودرو، مشکلات و نحوه شارژ و عوض کردن آن
شاسی ماشین چیست و چند نوع میباشد
ایسیو (ECU) خودرو چیست و در خودرو چه کاری انجام میدهد؟
اکسلها در خودرو چیست؟
اکسلها یک جزء مهم خودرو هستند اما بخشی که بسیاری از ما از آن غافل هستیم و در کلشناختی نداریم.
اکسل میله یا شفتی است که یک جفت چرخ را به هم متصل میکند تا آنها را به حرکت درآورد و موقعیت چرخها را به یکدیگر حفظ کند.
در خودرو، موتور نیرویی را به محور وارد میکند که چرخها را میچرخاند و خودرو را به جلو میبرد.
به عبارت دیگر، اکسلها نیروی محرکه را از موتور به چرخها میرسانند.
همانطور که اکسل میچرخد، چرخها به دور خود میچرخند و به رانندگی ماشین شما کمک میکنند.
شناخت محور یا اکسل خودرو
اکسل خودرو یکی از اجزای مهمی است که برای انتقال نیروی دورانی از موتور به محور محرک مفید است. این جزء را دیفرانسیل نیز مینامند.
شاید به این دلیل است که این جزء به عنوان یک متمایزکننده برای حرکت چرخشی شفت چپ و راست لاستیک هنگام چرخش عمل میکند.
اجزای اکسل خودرو معمولا در خودروهایی با انواع محرک RWD یا 4WD یافت میشود.
با این مولفه، لاستیکهای سمت راست و چپ خودرو دارای سرعت یکسانی خواهند بود تا سرعت خودرو پایدار باشد.
چرا استحکام و خواص مکانیکی اکسل مهم است؟
علاوه بر انتقال نیروی موتور به چرخها، اکسل وزن خودرو و همچنین سرنشینان و محمولههای آن را نگه میدارند.
اکسل همچنین ضربههای ناشی از خیابانهای ناهموار را جذب میکنند.
بنابراین، محورها معمولا از مواد مستحکمی ساخته میشوند که بهتر میتوانند در برابر سایش، شکستگی، تغییر شکل و فشار مقاومت کنند.
استحکام و سفتی محورها یکی از مهمترین عوامل برای دستیابی و حفظ عملکرد بالا خودرو است.
محورها یا اکسل جلو و عقب مستحکم میتوانند به طور پیوسته نیروی قدرتمندی را از موتور به جاده منتقل کنند و در عین حال کنترل قابل توجهی را به شما ارائه میدهند، صرف نظر از شرایط رانندگی که با آن مواجه میشوید.
انواع مختلف اکسل
به طور معمول، یک خودرو دارای دو نوع محور اصلی است.
یکی از آنها Dead Axle یا اکسل مرده، نام دارد که در خودرو برای تحمل وزن وجود دارد و با چرخها نمیچرخد. دیگری Live Axle یا اکسل دوار است که به چرخها متصل شده و آنها را به حرکت در میآورد.
یک اتصال با سرعت ثابت (CV) چرخ و یک محور زنده را به هم متصل میکند و به محور اجازه میدهد تا نیرو را به آرامی به چرخها منتقل کند.
علاوه بر تقسیم محورهای خودرو به دو دسته متحرک یا ثابت، آنها همچنین میتوانند در دستههای دیگری مانند اکسل جلو، اکسل عقب یا اکسل خرد قرار گیرند.
اکسل جلو
همانطور که از نام آن پیداست، محورهای جلو در جلوی ماشین شما قرار دارند.
هدف محور جلو پشتیبانی از فرمان و پردازش شوک ایجاد شده توسط سطح ناهموار جاده است.
محورهای جلو ممکن است متحرک یا ثابت باشند. محورهای جلو فعال میتوانند کار چرخاندن چرخها را همانطور که در بالا توضیح داده شد انجامدهند.
اکسل عقب
همانطور که ممکن است حدسزده باشید محورهای عقب در عقب خودرو شما قرار دارند.
اکثر محورهای عقب متحرک هستند، به این معنی که وظیفه انتقال نیرو به چرخهای محرک را بر عهده دارند.
یک میله محرک به موتور شما متصل میشود و محور عقب را میچرخاند و در نتیجه چرخهای خودرو را میچرخاند.
اکسل خرد
یک اکسل خرد که در خودروهای دیفرانسیل عقب وجود دارند، به دو طرف محور جلو با پایههای پایه متصل است. بسته به آرایش محور خرد و اجزای فرعی آن میتوان محور خرد را به چهار نوع تقسیم کرد:
- الیوت (Elliot)
- الیوت معکوس (Reverse Elliot)
- لاموئین (Lamoine)
- معکوس Lamoine (Lamoine Reverse)
اجزای محور خودرو
برای انجام صحیح عملکرد خود، اکسل خودرو دارای چندین جزء به هم پیوسته است، از جمله آنها عبارتند از:
- Drive pinion gear
- Drive pinion shaft
- Ring gear
- Spider gear
- Spider gear shaft
- Differential carrier
- Axle shaft bearing
- Side gear
- Adjuster nut
- bearing cap
- Axle shaft housing
- Axle shaft oil tube
- Universal joint flange
- Gasket
اکسل ماشین چگونه کار میکند
نحوه کار اکسل با موقعیت خودرو هنگام راه رفتن یا چرخش مشخص میشود.
- موقعیت چرخش ماشین
هنگامی که ماشین میچرخد، چرخهای داخل مقاومت چرخشی چرخهای جلو را دریافت میکنند که تغییر جهت میدهند. این وضعیت چرخ دنده سمت چپ را سنگینتر میکند به طوری که دنده پینیون به دلیل اختلاف وزن میچرخد. چرخ دنده سمت راست سریعتر حرکت میکند و باعث میشود چرخش دو چرخ متفاوت باشد به طوری که جهت چرخش دو چرخش مخالف باشد.
- ماشین مستقیم میرود
هنگامی که خودرو مستقیم حرکت میکند، گشتاور تولید شده توسط اکسل وارد چرخ دنده پینیون میشود. علاوه بر این، نیروی چرخشی به چرخ دنده حلقهای که دندانههای بیشتری دارد متصل میشود. هنگامی که موقعیت مستقیم است، اکسل خودرو دور چرخ دنده حلقه را کمتر از دور دنده پینیون میکند تا چرخش چرخ دنده حلقه به کیس دیفرانسیل هدایت شود.
جریان قدرت از این کیس دیفرانسیل به سمت محور پینیون حرکت میکند و سپس به چرخ دنده پینیون و چرخ دنده جانبی منتقل میشود. علاوه بر این، چرخ دنده پینیون روی محور پینیون میچرخد تا چرخهای راست و چپ سمت چرخش را تغییردهند. با این حال، به دلیل مستقیم بودن فرمان، بار روی چرخهای راست و چپ ثابت میماند.
- وقتی چرخهای ماشین به درون گل میافتند
هنگامی که چرخهای خودرو به درون گل میروند، سرعت چرخش چرخها کمتر میشود. بنابراین برای اینکه این جزء بهینه بماند، مطمئن شوید که وضعیت روانکننده همیشه خوب است تا بتواند حرکت محور چرخان را تنظیم کند. ترفند این است که همیشه وضعیت روغن محور را بررسی کنید.
ویژگیهای اکسل خودروی مشکل دار
این قطعه در سیستم محرک خودرو بسیار مهم عمل میکند به طوری که باید از وضعیت آن اطمینان حاصل کرد که همیشه بهینه است.
در ادامه برخی از ویژگیهای یک محور اکسل ماشین مشکل دار وجود دارد که باید آنها را بشناسید را میآوریم که عبارتند از:
- نشتی در محور وجود دارد
یکی از مشخصههایی که در صورت مشکل دار بودن این قطعه به راحتی قابل تشخیص است وجود نشتی در این قطعه است. این وضعیت معمولا با وجود مایع روغن خودرو بر روی قطعه محور مشخص میشود. برای جلوگیری از این خطر، باید ویژگیهای روغن محور خودرو را که باید تعویض شود تا عملکرد خودرو بهینه باقی بماند، بدانید.
- صدای وزوز وجود دارد
صدای وزوز هنگام راه اندازی خودرو نیز میتواند نشانه مشکل محور خودرو باشد. برای فهمیدن این موضوع، میتوانید در مکانی آرام رانندگی کنید، سپس پنجره را باز کنید و به صدای زمزمهای از موتور خودرو گوش دهید یا خیر. اگر وزوز کند، ممکن است عملکرد محور خودرو دچار مشکل شده باشد.
- یک لرزش روی محور وجود دارد
یکی دیگر از ویژگیهای یک محور خودرو مشکل دار وجود ارتعاشات متمرکز بر روی این قطعات است. ظاهر این ارتعاش میتواند ناشی از عوامل زیادی باشد. یکی از رایجترین آنها وجود آسیب به مفصل متقاطع یا اتصال آن است.
سوالات متداول در مورد محور یا اکسل خودرو (FAQs)
آیا رانندگی با اکسل شکسته اشکالی ندارد؟
نه، ایمن نیست. ممکن است هنگام رانندگی یک محور شکسته از ماشین شما خارج شود و کنترل وسیله نقلیه خود را از دست بدهید.
چرا محورهای خودرو میشکند؟
مانند بسیاری از اقلام فرسوده و فرسوده در خودروی شما، قطعات محور نیز با استفاده از آن در طول زمان ضعیف میشوند. مواردی که میتوانند سایش عادی را تسریع کنند عبارتند از: یاتاقانهای بد و بار بیش از حد وزن خودرو شما و…
در مورد اکسلها چه چیزی باید بدانید؟
اکسل میله یا شفتی است که یک جفت چرخ را به هم متصل میکند تا آنها را به حرکت درآورد و موقعیت چرخها را به یکدیگر حفظ کند. در خودرو، موتور نیرویی را به محور وارد میکند که چرخها را میچرخاند و خودرو را به جلو میبرد. به عبارت دیگر، محورها نیروی محرکه را از موتور به چرخها میرسانند.
آیا اکسلهای اتومبیل میچرخند؟
به طور کلی، دو نوع محور در یک خودرو وجود دارد: محورهای زنده و محورهای مرده (متحرک و ثابت). محورهای زنده با چرخها میچرخند و نیروی موتور را به آنها منتقل میکنند، در حالی که محورهای مرده به سادگی باربر هستند.
منابع: