بهترین روغن برای پخت و پز و سرخ کردنی، روغنی است که دارای ویژگی‌های زیر باشد و عبارتند از:
- نقطه دود بالا: روغن با نقطه دود بالا در دمای بالا اکسید نمی‌شود و به غذا طعم نامطبوع نمی‌دهد.
- طعم خنثی: روغن با طعم خنثی، طعم غذا را تغییر نمی‌دهد.
- دارای اسیدهای چرب غیر اشباع بالا: روغن با اسیدهای چرب غیر اشباع بالا، برای سلامتی مفید است.
روغن‌ها یکی از مواد غذایی ضروری در پخت و پز هستند که برای تفت دادن، سرخ کردن، پختن و تهیه سالاد استفاده می‌شوند و نقش مهمی در سلامتی و کیفیت غذا دارد.
هم چنانچه در مقاله قبلی در مورد نحوه دفع روغن پخت و پز صحبت کردیم و گفتیم که علاوه از بهداشت و سلامت شخصی، باعث آلودگی زیست محیطی نیز می‌شوند و باید به طرز صحیحی دفع شوند که می‌توانید آن مقاله را نیز با کلیک رو عنوان مقاله مطالعه کنید.
روغن‌های مناسب برای سرخ کردن و پخت و پز یکی از ویژگی‌های غذای سبک است که مخصوصا برای شام باید در نظر گرفت که این مورد را نیز در مقاله‌ای با عنوان ویژگی‌های غذای سبک چیست بررسی کردیم که با کلیک رو عنوان آن می‌توانید این مقاله را نیز مطالعه کنید.
روغن ذرت، روغن آفتابگردان، روغن کنجد، روغن زیتون و کانولا از جمله روغن‌های موجود برای مصرف هستند که هر کدام با توجه به ویژگی‌هایی که بالا شمردیم دارای مزایا و معایبی هستند که در این مقاله همه موارد را بررسی خواهیم کرد.
منظور از روغن‌های مناسب برای پخت و پز و سرخ کردنی چیست؟
روغن‌ها یکی از مواد غذایی ضروری در پخت و پز هستند.
آنها برای تفت دادن، سرخ کردن، پختن و تهیه سالاد استفاده می‌شوند.
انتخاب روغن مناسب برای پخت و پز و سرخ کردنی، نقش مهمی در سلامتی و کیفیت غذا دارد.
ویژگی‌های روغن‌های مناسب برای پخت و پز و سرخ کردنی
روغن‌های مناسب برای پخت و پز و سرخ کردنی باید دارای ویژگی‌های زیر باشند:
- نقطه دود بالا: روغن با نقطه دود بالا در دمای بالا اکسید نمی‌شود و به غذا طعم نامطبوع نمی‌دهد. نقطه دود روغن، دمای نقطه شروع اکسیداسیون روغن است. روغن‌هایی با نقطه دود بالا برای سرخ کردنی مناسب‌تر هستند.
- طعم خنثی: روغن با طعم خنثی، طعم غذا را تغییر نمی‌دهد. روغن‌هایی با طعم خنثی برای پخت و پز و سرخ کردنی غذاهایی که طعم خود را حفظ کنند، مناسب‌تر هستند.
- دارای اسیدهای چرب غیر اشباع بالا: بالا بودن اسیدهای چرب غیر اشباع، برای سلامتی مفید است. چرا که اسیدهای چرب غیر اشباع برای کاهش کلسترول بد (LDL) و افزایش کلسترول خوب (HDL) مفید هستند.
انواع روغن‌های مناسب برای پخت و پز و سرخ کردنی
روغن‌های گیاهی
روغن‌های گیاهی، رایج‌ترین نوع روغن‌های مصرفی در جهان هستند. این روغن‌ها از دانه‌های گیاهان مانند ذرت، سویا، آفتابگردان، زیتون، کنجد و کانولا تهیه می‌شوند.
روغن‌های مایع
روغن‌های مایع، روغن‌هایی هستند که در دمای اتاق به صورت مایع هستند. این روغن‌ها برای پخت و پز و سرخ کردنی مناسب هستند.
روغن‌های جامد
روغن‌های جامد، روغن‌هایی هستند که در دمای اتاق به صورت جامد هستند و این روغن‌ها برای پخت و پز و سرخ کردنی مناسب نیستند.
روغن‌های مناسب برای پخت و پز و سرخ کردنی ایرانی
در ایران، روغن‌های گیاهی زیر برای پخت و پز و سرخ کردنی وجود دارند و استفاده می‌شوند که عبارتند از:
- روغن ذرت
- روغن آفتابگردان
- روغن کنجد
- روغن زیتون
- روغن کانولا
توضیحات بیشتر در مورد روغن‌های مناسب برای پخت و پز و سرخ کردنی
روغن زیتون
روغن زیتون یکی از روغن‌های گیاهی محبوب در پخت و پز است.
این روغن دارای طعم و مزه ملایمی است و می‌تواند در انواع غذاها و سرخ کردنی‌ها استفاده شود.
روغن زیتون همچنین دارای خواص سلامتی بسیاری است و حاوی اسیدهای چرب غیراشباع و نیز آنتی‌اکسیدان‌های قوی مانند ویتامین E می‌باشد.
روغن کنجد
روغن کنجد یکی دیگر از روغن‌های مورد استفاده در آشپزی ایرانی است.
این روغن دارای طعم غنی و معطری است و می‌تواند به عنوان افزودنی در سس‌ها، خورشت‌ها و سالادها استفاده شود.
روغن کنجد غنی از اسیدهای چرب غیراشباع و نیز منابع خوبی از ویتامین‌ها و مواد معدنی مانند کلسیم و آهن است.
روغن سویا
روغن سویا نیز یک روغن گیاهی مناسب برای پخت و پز و سرخ کردنی است.
این روغن از دانه‌های سویا استخراج می‌شود و دارای طعمی ملایم است. معمولا در تهیه سبزیجات، مرغ، ماهی و انواع غذاهای آسیایی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
روغن سویا حاوی اسیدهای چرب (Unsaturated Fats) و منابع قابل توجهی از ویتامین K و ایزوفلاوون‌ها است.
همچنین، روغن سویا دارای خاصیت مقاومت در برابر حرارت بالا است که آن را برای سرخ کردنی‌های سریع و داغ مناسب می‌سازد.
روغن آووکادو
روغن آووکادو یک روغن گیاهی با خواص بسیار متنوع است.
این روغن از میوه آووکادو استخراج می‌شود و دارای طعمی ملایم و میوه‌ای است.
روغن آووکادو در سالادها، سس‌ها، تهیه غذاهای مکزیکی و مصرف غذاهای خام به کار می‌رود.
این روغن حاوی اسیدهای چرب ناساتوریتد، ویتامین E، ویتامین K و آنتی‌اکسیدان‌ها است.
روغن آووکادو دارای خواص ضدالتهابی، ضد‌اکسیدانی و ضد‌باکتری است.
همچنین، این روغن می‌تواند به بهبود سلامت پوست و مو، کاهش التهابات و تسهیل جذب مواد مغذی کمک کند.
روغن آفتابگردان
روغن آفتابگردان همچنین به عنوان یک گزینه مناسب برای پخت و پز و سرخ کردنی در نظر گرفته می‌شود.
این روغن دارای طعمی ملایم و خوشمزه است و می‌تواند به صورت گسترده در انواع غذاها، شیرینی‌ها و سرخ کردنی‌ها استفاده شود.
روغن آفتابگردان حاوی اسیدهای چرب غیراشباع و منابع قابل توجهی از ویتامین E و روغن‌های مفید دیگر است.
روغن هسته انگور
روغن هسته انگور یکی دیگر از روغن‌های گیاهی است که از هسته انگور استخراج می‌شود. این روغن دارای طعمی ملایم و مطبوع است و می‌تواند در سس‌ها، سالادها و پخت و پز مورد استفاده قرار گیرد.
روغن هسته انگور حاوی اسیدهای چرب (Unsaturated Fats) و آنتی‌اکسیدان‌های قوی مانند رزمارینیک اسید است.
این روغن می‌تواند به حفظ سلامت قلب و عروق کمک کند و خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی را کاهش دهد.
همچنین، روغن هسته انگور دارای خواص آنتی‌التهامی و ضد‌اکسیدانی است که به بهبود وضعیت پوست و مو کمک می‌کند.
روغن بادام‌زمینی
روغن بادام‌زمینی یک روغن گیاهی محبوب و پرکاربرد است.
این روغن از بادام‌زمینی استخراج می‌شود و دارای طعم و بوی معطری است.
روغن بادام‌زمینی نیز در پخت و پز، تهیه سس‌ها، تهیه شیرینی‌ها و استفاده به عنوان مزه‌دهنده در تهیه غذاها به کار می‌رود.
این روغن حاوی اسیدهای چرب مفید، ویتامین E و آنتی‌اکسیدان‌ها است.
روغن بادام‌زمینی دارای خواص ضدالتهابی، ضد‌اکسیدانی و ضد‌ویروسی است.
همچنین، این روغن می‌تواند به بهبود سلامت پوست، حفظ سلامت قلب و عروق و کاهش خطر بیماری‌های قلبی-عروقی کمک کند.
روغن نارگیل
روغن نارگیل نیز یک روغن پرطرفدار در آشپزی آسیایی و مناطق ساحلی است.
این روغن از گوشت نارگیل استخراج می‌شود و دارای طعم و بوی ممتازی است.
روغن نارگیل معمولا در تهیه غذاهای سبک، دریایی و آسیایی به کار می‌رود.
این روغن حاوی اسیدهای چرب سالم و مواد مغذی مانند ویتامین E و آنتی‌اکسیدان‌ها است.
روغن نارگیل دارای خواص ضد‌باکتری، ضد‌قارچ و ضد‌ویروسی است و می‌تواند به بهبود سیستم ایمنی بدن کمک کند.
همچنین، این روغن دارای خاصیت ضدالتهابی قوی است و می‌تواند در بهبود برخی مشکلات پوستی موثر باشد.
مقایسه روغن‌های مناسب برای پخت و پز و سرخ کردنی در جدول
در جدول زیر، روغن‌های مناسب برای پخت و پز و سرخ کردنی ایرانی از نظر ویژگی‌های نقطه دود، طعم و محتوای اسیدهای چرب غیر اشباع مقایسه شده‌اند که عبارتند از:
| روغن | نقطه دود | طعم | محتوای اسیدهای چرب غیر اشباع |
| روغن ذرت | 230 درجه سانتیگراد | خنثی | 55-65 درصد |
| روغن آفتابگردان | 205 درجه سانتیگراد | خنثی | 55-65 درصد |
| روغن کنجد | 230 درجه سانتیگراد | آجیلی | 40-50 درصد |
| روغن زیتون | 200 درجه سانتیگراد | روغنی | 75-85 درصد |
| روغن کانولا | 230 درجه سانتیگراد | خنثی | 65-75 درصد |
مزایا و معایب روغن‌های شمرده شده
روغن ذرت
مزایا: مقرون به صرفه‌ترین و در دسترس‌ترین روغن موجود در بازار، نقطه دود بالا.
معایب: فاقد ارزش غذایی
روغن روغن نباتی
مزایا: یافتن آسان و مقرون به صرفه، ترکیبی از چند روغن گیاهی است.
معایب: تنوع گسترده بین مارک‌ها، نقطه دود می‌تواند غیرقابل پیش بینی باشد.
روغن‌های گیاهی (کلزا، آفتابگردان و…)
مزایا: نقطه دود نسبتا زیاد.
معایب: ممکن است حاوی مواد حساسیت‌زا باشد که در برچسب آن ذکر نشده است.
روغن بادام زمینی
مزایا: بسیار مقرون به صرفه و ماندگاری طولانی مدت.
معایب: بادام زمینی یک مواد حساسیت‌زا برای خیلی‌ها می‌باشد که می‌تواند نقطه ضعف بزرگی باشد.
روغن آووکادو
مزایا: بالاترین نقطه دود و ارزش غذایی زیاد.
معایب: گران است.
روغن نارگیل
مزایا: می‌تواند برخی از مزایای سلامتی را ارائه دهد.
معایب: نقطه دود پایین، به ویژه زمانی که تصفیه نشده باشد و همچنین دارای چربی‌های اشباع شده زیادی است.
توصیه‌هایی برای انتخاب روغن مناسب برای پخت و پز و سرخ کردنی
- برای سرخ کردنی، از روغن‌هایی با نقطه دود بالا استفاده کنید.
- برای پخت و پز و سرخ کردنی غذاهایی که طعم خود را حفظ کنند، از روغن‌هایی با طعم خنثی استفاده کنید.
- برای سلامتی، از روغن‌هایی با محتوای بالای اسیدهای چرب غیر اشباع استفاده کنید.
- در مجموع، بهترین روغن برای پخت و پز و سرخ کردنی، روغنی است که دارای ویژگی‌های نقطه دود بالا، طعم خنثی و محتوای بالای اسیدهای چرب غیر اشباع باشد.
نتیجه‌گیری
انتخاب روغن مناسب برای پخت و پز و سرخ کردنی غذاها، به عوامل مختلفی مانند نوع غذا، روش پخت و پز و ترجیحات شخصی بستگی دارد. با توجه به ویژگی‌های روغن‌های مختلف، می‌توان بهترین روغن را برای هر نوع غذا و روش پخت و پز انتخاب کرد.
با توجه به ویژگی‌های ذکر شده، روغن زیتون و کانولا بهترین روغن‌های برای پخت و پز و سرخ کردنی هستند. این روغن‌ها دارای نقطه دود بالایی، طعم خنثی و محتوای بالایی از اسیدهای چرب غیر اشباع هستند.
سوالات متداول در مورد بهترین روغن برای پخت و پز و سرخ کردنی غذاها
بهترین روغن برای سرخ کردنی کدام است؟
بهترین روغن برای سرخ کردنی، روغنی است که نقطه دود بالایی داشته باشد تا در دمای بالا اکسید نشود و به غذا طعم نامطبوع ندهد. روغن‌های با نقطه دود بالا، مانند روغن زیتون، روغن کانولا، روغن ذرت و روغن آفتابگردان، برای سرخ کردنی مناسب هستند.
بهترین روغن برای پخت و پز کدام است؟
بهترین روغن برای پخت و پز، روغنی است که ترکیب مناسبی از نقطه دود، طعم و محتوای اسیدهای چرب غیر اشباع داشته باشد. روغن‌های ذرت، آفتابگردان، کانولا و کنجد، برای پخت و پز مناسب هستند.
بهترین روغن برای سالاد کدام است؟
بهترین روغن برای سالاد، روغنی است که طعم و بوی قوی نداشته باشد تا طعم سالاد را تحت تاثیر قرار ندهد. روغن زیتون، روغن کانولا و روغن ذرت، برای سالاد مناسب هستند.
آیا روغن زیتون برای پخت و پز مناسب است؟
روغن زیتون دارای نقطه دود متوسطی (200 درجه سانتیگراد) است. بنابراین، برای پخت و پز در دمای بالا مناسب نیست. اما برای پخت و پز در دمای پایین، مانند تفت دادن، مناسب است.
آیا روغن کانولا برای سرخ کردنی مناسب است؟
روغن کانولا دارای نقطه دود بالایی (230 درجه سانتیگراد) است و طعم خنثی دارد. بنابراین، برای غذاهای سرخ کردنی مناسب است.
آیا روغن کنجد برای سرخ کردنی مناسب است؟
روغن کنجد دارای نقطه دود بالایی (230 درجه سانتیگراد) است و طعم آجیلی دارد. بنابراین، برای غذاهای سرخ کردنی مناسب است.
آیا روغن ذرت برای سرخ کردنی مناسب است؟
روغن ذرت دارای نقطه دود بالایی (230 درجه سانتیگراد) است و طعم خنثی دارد. بنابراین، برای غذاهایی که نیاز به سرخ کردن دارند مناسب است.
آیا روغن آفتابگردان برای سرخ کردنی مناسب است؟
روغن آفتابگردان دارای نقطه دود بالایی (205 درجه سانتیگراد) است و طعم خنثی دارد. بنابراین، برای سرخ کردن مناسب هستند.
آیا روغن‌های هیدروژنه شده برای پخت و پز مناسب هستند؟
روغن‌های هیدروژنه شده، روغن‌هایی هستند که با افزودن هیدروژن به روغن‌های غیر اشباع، نقطه دود آنها افزایش می‌یابد. این روغن‌ها برای پخت و پز در دمای بالا مناسب هستند. اما دارای محتوای بالایی از اسیدهای چرب ترانس هستند که برای سلامتی مضر هستند.
آیا روغن‌های پالم برای پخت و پز مناسب هستند؟
روغن‌های پالم، روغن‌هایی هستند که از میوه درخت نخل پالم تهیه می‌شوند. این روغن‌ها دارای نقطه دود بالایی هستند و محتوای بالایی از اسیدهای چرب اشباع دارند. مصرف زیاد اسیدهای چرب اشباع برای سلامتی مضر است.
آیا روغن‌های حیوانی برای پخت و پز مناسب هستند؟
روغن‌های حیوانی، روغن‌هایی هستند که از حیواناتی مانند گاو، گوسفند و خوک، تهیه می‌شوند. این روغن‌ها دارای نقطه دود بالایی هستند و محتوای بالایی از اسیدهای چرب اشباع دارند. مصرف زیاد اسیدهای چرب اشباع برای سلامتی مضر است، مگر این که همراه با فعالیت بدنی بالا و خوب باشد تا به آمادگی جسمانی و سلامتی آسیبی نرسد.
منبع: foodnetwork