شاسی (Chassis) نیز مثل دیگر اجزای ماشین یا اجزای یک خودرو می‌باشد. در واقع شاسی خودرو یکی از اجزاء اصلی خودرو در کنار بدنه، موتور (مقاله اجزای موتور خودرو )، سیستم انتقال قدرت می‌باشد که سایر اجزا را پشتیبانی و نگهداری می‌کند.
خیلی از افراد در مورد شاسی خودروها چیزی نمی‌دانند و حتی افراد کمتری به آنها اهمیت می‌دهند.
مسلما ما انتخابی برای انتخاب شاسی‌هایی که می‌خواهیم در خودروی خود استفاده کنیم نداریم، اما دانش در مورد آنها به ما کمک می‌کند تا بفهمید خودروی شما چه پتانسیل‌هایی دارد و محدودیت‌های آن چیست.
نوع شاسی مورد استفاده در خودروها به عوامل مختلفی از جمله کاربرد مورد نظر خودرو، وزن خودرو و هزینه ساخت آن بستگی دارد.
در ادامه انواع شاسی پر استفاده و عکس شاسی ماشین را خواهیم داشت. پس تا آخر مقاله با ما همراه باشید.
در مقاله ای دیگر مقاله ای تحت عنوان معایب تعویض شاسی خودرو را نیز بررسی کردیم که می تونید با کلیک روی عنوان مقاله آن را نیز مطالعه کنید.
در ادامه چهار نوع اصلی شاسی خودرو آورده شده است که عبارتند از:
- شاسی ستون فقرات: این نوع شاسی حداقل از یک جزء مرکزی مهم تشکیل شده است که جلو و عقب قاب را به هم متصل می‌کند.
- شاسی مونوکوکی: این نوع شاسی به گونه‌ای طراحی شده است که تمامی اجزای حیاتی را می‌توان در یک ساختار نگه داشت.
- شاسی نردبانی: قاب نردبانی از معمولی‌ترین انواع آن است.
- شاسی لوله ای: این نوع شاسی از لوله‌هایی تشکیل شده است که به یکدیگر جوش داده شده‌اند.
پس اگر علاقمند به این موضوع هستید با ما تا آخر مقاله همراه باشید.
شاسی خودرو یا شاسی ماشین چیست ؟
شاسی (Chassis) یک خودرو مشابه اسکلت بدن انسان است.
شاسی، همچنین به عنوان فریم (Frame) شناخته می‌شود و ساختار پایه هر خودرویی است که از زیر آن را پشتیبانی می‌کند.
هدف از شاسی تحمل وزن خودرو در حالت خاموش بودن و حرکت است.
با توجه به آن، اکثر مردم نمی‌توانند شاسی ماشین خود را انتخاب کنند و بسیاری ممکن است واقعا به آنها اهمیت ندهند.
با این حال، اگر در مورد شاسی‌ها دانش کافی دارید، می‌تواند به تعیین توانایی‌های خودروی شما کمک کند.
چرا که شاسی خودرو ساختار یا چارچوب زیرین وسیله نقلیه است که از تمام اجزای دیگر مانند موتور، سیستم تعلیق و بدنه پشتیبانی می‌کند و همه قطعات روی ان سوار هستند.
همچنین شاسی استحکام ساختاری و مکانیکی لازم برای مقاومت در برابر تنش‌های رانندگی را فراهم می‌کند و به توزیع یکنواخت وزن وسیله نقلیه کمک می‌کند.
انواع شاسی خودرو
شاسی قاب نردبانی یا شاسی فریم نردبانی (Ladder Frame Chassis)
یکی از قدیمی‌ترین شاسی‌ها، شاسی نردبانی نام خود را از شکلی گرفته است که به زبان ساده مانند یک نردبان است.
دارای دو تیر بلند و سنگین است که توسط دو تیر کوتاه پشتیبانی می‌شود.
نکته اصلی فروش شاسی نردبانی این است که ساخت آن آسان بوده و در آغاز عصر خودرو، فناوری واقعا پیشرفته نبود و سادگی شاسی نردبانی تولید انبوه آن را آسان‌تر می‌کرد.
این نوع شاسی قوی و بادوام است، اما در عین حال سنگین است و تعمیر آن دشوار است.
همان طروی که گفته شد، شاسی نردبانی بسیار سنگین است و هنوز در وسایل نقلیه‌ای که نیاز به یدک کشی وسایل سنگین در اطراف دارند استفاده می‌شود.
معمولا برای وسایل نقلیه‌ای که مواد سنگین را حمل می‌کنند استفاده می‌شود.
شاسی قاب نردبانی معمولا در کامیون‌ها، SUVها (Sports Utility Vehicle) و سایر وسایل نقلیه استفاده می‌شود.
مزایای شاسی قاب نردبانی یا شاسی فریم نردبانی (Ladder Frame Chassis)
- ساخت آسان و مونتاژ آسان خودرو روی آن
- استحکام کششی سنگین و قوی
- مونتاژ آسان‌تر است زیرا قطعات را می‌توان به راحتی در آن قرار داد.
معایب شاسی قاب نردبانی یا شاسی فریم نردبانی (Ladder Frame Chassis)
- شاسی نردبانی استحکام پیچشی ضعیفی دارد که آن را برای پیچیدن در جاده‌ها سخت می‌کند.
- وزن سنگین آن را برای خودروهای اسپرت یا هاچ بک ایده آل نمی‌کند.
شاسی ستون فقراتی (Backbone Chassis)
backbone چیست
backbone یا شاسی ستون فقراتی گونه‌ای از شاسی قاب نردبانی است. این نوع شاسی نام خود را از نحوه ساخت آن گرفته است.
یک لوله استوانه‌ای با مقطع مستطیلی از وسط شاسی که سیستم تعلیق بالا و پایین را به هم متصل می‌کند مثل ستون فقرات است.
طراحی ستون فقرات اغلب در خودروهای کوچک و سبک وزن استفاده می‌شود، زیرا ساختار ساده و کارآمدی را ارائه می‌دهد که ساخت و نگهداری آن آسان است.
این شاسی در خودروهایی مانند Skoda Rapid و DMC DeLorean وجود دارد.
این نوع شاسی نسبت به شاسی‌های نردبانی سبک‌تر و کم مصرف‌تر است، اما آنقدر قوی نیست.
شاسی ستون فقرات معمولا در خودروهای اسپورت و سایر خودروهای پرفورمنس استفاده می‌شود.
مزایای شاسی ستون فقراتی (Backbone Chassis)
- شاسی ستون فقراتی به دلیل ساختاری که دارد در پیچ‌های جاده عملکرد بهتری دارد و دارای استحکام پیچشی خوبی است که به آن اجازه می‌دهد تا پیچش بیشتری را نسبت به شاسی نردبانی تحمل کند.
معایب شاسی ستون فقراتی (Backbone Chassis)
- تعمیر شاسی در صورت خرابی پیچیده است زیرا شاسی اصلی کل شفت را می‌پوشاند که باز کردن آن را ضروری می‌کند.
- ساخت شاسی‌های ستون فقراتی بسیار گران است و همین امر باعث افزایش قیمت خودروهای موجود در آن می‌شود.
شاسی مونوکوکی (Monocoque Chassis)
Monocoque در زبان فرانسوی به معنای “تک پوسته” است و دارای یک ساختار یکپارچه می‌باشد که نام خود را نیز از ظاهر ساختاری آن گرفته است.
قاب‌های مونوکوک ابتدا در کشتی‌ها و سپس در هواپیماها مورد استفاده قرار گرفتند و مدت زیادی طول کشید تا آنها را برای اتومبیل‌ها نیز مناسب دیده و استفاده کنند.
شاسی مونوکوک با توجه به مزایای متعددی که نسبت به دو نوع شاسی دیگر دارد، محبوب‌ترین شاسی مورد استفاده در حال حاضر است.
شاسی مونوکوک معمولا در خودروهای با عملکرد بالا و خودروهای اسپرت استفاده می‌شود.
مزایای شاسی مونوکوکی (Monocoque Chassis)
- به دلیل ساختار قفس مانند آن از هر دو شاسی دیگر ایمن‌تر است.
- این شاسی به راحتی قابل تعمیر است.
- سفتی پیچشی بالاتری دارد.
معایب شاسی مونوکوکی (Monocoque Chassis)
- تولید آن در مقادیر کم از نظر مالی امکان پذیر نیست و بنابراین نمی‌توان از آن برای خودروهایی که تولید انبوه نیستند استفاده کرد.
- یکی کردن قاب و شاسی آن را نسبتا سنگین کرده است.
شاسی لوله‌ای (Tubular chassis)
شاسی قاب لوله‌ای نوعی از طراحی قاب فضایی است که از یک سری لوله‌های به هم پیوسته برای ایجاد ساختاری سبک وزن و با استحکام بالا استفاده می‌کند.
شاسی لوله‌ای به دلیل ایمنی بی‌نظیری که ارائه می‌دهند، عمدتا در اتومبیل‌های مسابقه‌ای استفاده می‌شد.
این نوع شاسی ارتقاء یافته شاسی نردبانی هستند. زیرا سه بعدی بوده و از شاسی نردبانی قوی‌تر هستند.
آنها دارای ساختاری مستحکم در زیر درها هستند و برای به دست آوردن استحکام کلی بیشتر استفاده می‌شوند.
شاسی لوله‌ای به ندرت در خودروهای سواری استفاده می‌شود.
مزایای شاسی لوله‌ای (Tubular chassis)
- استحکام بهتری نسبت به شاسی‌های دیگر در همان وزن دارند.
- بهترین انتخاب برای خودروهای مسابقه‌ای به دلیل سبک وزن و استحکام بهتر نسبت به سایر شاسی بلندها
معایب شاسی لوله‌ای (Tubular chassis)
- شاسی لوله‌ای ساختارهای پیچیده‌ای هستند و نمی‌توان آنها را با استفاده از روش‌های مستقل ساخت.
- ساخت شاسی لوله‌ای زمان بر است و نمی‌توان آن را به صورت انبوه تولید کرد.
- امکان استفاده در خودروهای سواری وجود ندارد.
- شاسی لوله‌ای درها را کمی بالا می‌برد و دسترسی به کابین را کمی سخت می‌کند.
معایب تعویض شاسی خودرو
تعویض شاسی خودرو می‌تواند به دلایل مختلفی انجام شود، مانند خرابی شاسی، آسیب دیدگی شدید و تصادف، یا برای ارتقای خودرو و بهبود عملکرد آن.
با این حال، تعویض شاسی خودرو ممکن است با معایب زیر همراه باشد:
- هزینه: تعویض شاسی خودرو هزینه بالایی دارد و ممکن است بعضی وقت ها بیشتر از ارزش خودرو باشد.
- زمان بر بودن تعویض آن: تعویض شاسی خودرو زمان‌بر است و ممکن است برای انجام آن بیشتر از چند هفته زمان نیاز باشد.
- تغییرات در مشخصات فنی: تعویض شاسی ممکن است باعث تغییرات در مشخصات فنی خودرو شود، به عنوان مثال ارتفاع خودرو، طول و عرض آن، وزن و توزیع وزن. این تغییرات ممکن است باعث تغییر در کارکرد خودرو و رانندگی آن شود.
- از دست دادن گارانتی: تعویض شاسی خودرو ممکن است باعث از دست دادن گارانتی خودرو شود، به خصوص در صورتی که تعویض شاسی توسط کارشناسان غیرمجاز و بدون مجوز انجام شود.
- مشکلات در تطابق: تعویض شاسی خودرو ممکن است باعث مشکلاتی در تطابق با قطعات دیگر خودرو شود، به عنوان مثال تطابق با سیستم تعلیق، ترمز و شاسی خودرو.
- کاهش ارزش خودرو: تغییراتی که در خودرو به دنبال تعویض شاسی ایجاد می‌شود ممکن است باعث کاهش ارزش خودرو شود، به خصوص در صورتی که تغییراتی در وضعیت و شرایط خودرو ایجاد شود که برای خریداران جدید مورد پسند نباشد.
با توجه به معایب مذکور، تعویض شاسی خودرو یک تصمیمی است که باید با دقت و کامل ارزیابی شود.
منابع: